W Internecie, w rozmowach, a nawet w materiałach branżowych możesz spotkać się z każdym z tych skrótów. Najszerzej rozpoznawalnym użyciem jest zwrot ‘okna z PCV’. Czy wszystkie one oznaczają to samo? I, co ważniejsze – czy wszystkie one są poprawne? Przyjrzyjmy się zatem temu, czym właściwie jest ten materiał, do czego możesz go wykorzystać, a także w jaki sposób poprawnie zapisać i wymawiać jego nazwę.
Spis Treści
Polichlorek winylu – skąd się wziął i czym jest?
Cytując najpopularniejszą internetową encyklopedię, jest to: ‘polimer syntetyczny z grupy polimerów winylowych, otrzymywany w wyniku polimeryzacji chlorku winylu’. Brzmi enigmatycznie? To prawda. Ale jeśli przyjrzymy się jego charakterystycznym właściwościom: dużej termoplastyczności, odporności na wiele rozpuszczalników i wytrzymałości mechanicznej staje się jasne, że jest to tworzywo nad wyraz uniwersalne. Gdzie się nie obejrzysz, znajdziesz przedmiot wykonany z tego polimeru!
Choć trudno w to uwierzyć, historia polichlorku winylu sięga XIX wieku. Mieszanina dwóch materiałów: dwuchloroetanu i alkoholowego ługu potasowego wystawiona na działanie promieni słonecznych dała w 1835 roku naukowcowi Henry’emu Victorovi Reganaultowi niezwykły efekt: biały proszek. Na to, by przysłużyć się gospodarce, proszek musiał jednak jeszcze długo poczekać – aż do lat 30. XX wieku, kiedy to po raz pierwszy wyprodukowany został plastyfikowany polichlorek winylu. Czas II wojny światowej przyniósł duże zapotrzebowanie na materiały do izolowania kabli – ruszyła więc prawdziwa masowa produkcja. Od tego czasu polichlorek winylu stopniowo zaczął być wykorzystywany w każdej gałęzi światowej gospodarki.
Skąd wzięły się różne wersje skrótowca: PVC, PCV i PCW?
Purystów językowych z pewnością zainteresuje nasze mini śledztwo, mające raz a dobrze rozprawić się z różnymi wersjami skrótowca polichlorku winylu. W języku angielskim jego nazwa to ‘poly(vinyl chloride)’, a więc zgodnie z zasadami językowymi, w międzynarodowym nazewnictwie prawidłowy akronim powinien brzmieć PVC. W języku polskim chemiczna nazwa polimeru to poli(chlorek winylu) – czasem w polskim żargonie branżowym używa się więc skrótowca PCW, choć tak naprawdę nie jest on prawidłowy. Prawidłowy zapis skrótu powinien przybrać formę PChW – a mimo że stworzony jest zgodnie z zasadami języka polskiego, zupełnie nie funkcjonuje w języku branżowym.
A skąd wzięło się niepoprawne i wręcz nielogiczne językowo PCV i dlaczego jest tak popularne? Prawdopodobnie jest to błędne połączenie liter zaczerpniętych z języka angielskiego z kolejnością w języku polskim. Brak spójności i nieprawidłowe nazwy wynikać mogą z tego, że produkcją, obróbką i użyciem tych materiałów zajmują się nie językoznawcy, a praktycy przeróżnych gałęzi gospodarki. Zadziwiające jest to, jak szerokie zastosowanie ma ten polimer.
Do czego wykorzystuje się PVC?
Poza wspomnianą już izolacją kabli, PVC wykorzystuje się np. do produkcji strzykawek i wszelkiego rodzaju medycznych sprzętów jednorazowego użytku, opakowań, elementów urządzeń, wykładzin podłogowych, instalacji ogrodowych czy wszelkiego rodzaju zabezpieczeń z tworzyw sztucznych, takich jak korki, pokrywy, zaślepki do rur, profile i prefabrykaty.